Kultura picia whisky

Whisky zwana jest wodą życia. Miała być lekarstwem, a stała się jednym z najdroższych i najbardziej rozpoznawalnych alkoholi na świecie. Na początku uznawana była za typowo męski trunek, ze względu na swoją różnorodność zyskuje coraz większe uznanie wśród kobiet. Pierwsze zapiski na temat tego trunku pochodzą z XV wieku, jednak istnieją podejrzenia, że alkohol ten powstał już dużo wcześniej. Irlandzcy mnisi poddawali destylacji słód jęczmienny, pozwalali mu dojrzewać w dębowych beczkach, aby otrzymać lekarstwo zwane wodą życia. Miało ono pomagać na różnego rodzaju bóle, kolki, paraliż, ale przede wszystkim jej najlepszym działaniem miało być przedłużenie życia. Mnisi zawieźli swoją wodę życia do Szkocji- współcześnie to z tym krajem kojarzy się największą produkcję i konsumpcję whisky. 

Rodzaje whisky

Whisky tworzy się w różnych krajach i z różnych składników oraz stosuje się różne metody produkcji, dlatego możemy podzielić ją ze względu na pochodzenie:

• Whisky Szkocka - najbardziej rozsławiona Scotch Whisky produkowana jest w 100% ze słodu jęczmiennego, dojrzewająca w dębowych beczkach przez minimum 3 lata. Możemy wyróżnić następujące rodzaje “szkockiej”: whisky słodowa (malt whisky), której najpopularniejszą postacią dostępną na rynku jest single malt whisky, wytwarzana z jednego rodzaju słodu jęczmiennego i w jednej destylarni, ale finalnie pochodząca z różnych beczek. Najpopularniejsze single malt to: Laphroaig, Ardbeg, The Balvenie, Glenmorangie czy Glenfiddich. Drugim rodzajem “szkockiej” jest whisky zbożowa, skoncentrowana głównie na południu Szkocji, w Lowlands, w małych rodzinnych destylarniach - jest to destylat na bazie dowolnych zbóż, bez konieczności ich słodowania. Whisky zbożowa jest podstawowym surowcem do zestawienia najpopularniejszego gatunku whisky, a mianowicie mieszanej (blended). Szkoci, chcąc zwiększyć sprzedaż i sprawić, by whisky była dostępniejsza i tańsza, wpadli na pomysł by, w odpowiedni sposób i w odpowiednich proporcjach zmieszać drogą whisky słodową z tańszą w produkcji whisky zbożową.
• Whisky Irlandzka - produkowana w Irlandii wyłącznie z jęczmienia i jego słodu, dojrzewająca minimum przez 3 lata. Uważana jest za najszlachetniejszą whisky. W przeciwieństwie do swojej szkockiej siostry poddaje się ją trzykrotnej destylacji, a słód jest suszony bez użycia torfu. Destylat ten jest gładszy i łagodniejszy w smaku. Rynek irlandzkiej whisky zdominowały: Jameson, Tullamore Dew, Redbreast, Paddy, Powers.
• Whiskey Amerykańska -  produkowana jest wyłącznie w Stanach Zjednoczonych produkowana jest zarówno z jęczmienia i jego słodu, jak i kukurydzy, pszenicy oraz żyta, dojrzewa w nowych beczkach przez minimum dwa lata. Amerykańską whiskey możemy podzielić na bourbony  (produkowane w hrabstwie Bourbon w stanie Kentucky), Tennessee Whiskey oraz pomniejsze gatunki. Możemy ją podzielić na:
• Bourbon - musi zawierać przynajmniej 51% kukurydzy. Tennessee Whiskey to także bourbon według prawa, różni się tylko filtracją przez węgiel drzewny.
• Rye Whiskey - Whiskey żytnia, musi zawierać przynajmniej 51% żyta.
• Rye malt Whiskey - żytnia słodowa, musi zawierać przynajmniej 51% słodu żytniego.
• Malt Whiskey - musi zawierać przynajmniej 51% słodu jęczmiennego.
• Wheat Whiskey - Whiskey pszeniczna, musi zawierać przynajmniej 51% pszenicy.
• Corn Whiskey - Whiskey kukurydziana, musi zawierać przynajmniej 80% kukurydzy, nie musi być leżakowana, jeśli jest starzona, można używać dowolnych beczek.
• Whisky Japońska - wzorowana jest na “szkockiej”, destylowana dwa razy, do suszenia słodu używa się torfu. Najbardziej znane marki: Nikka, Yamazaki, Hibiki. Mimo, że nie wywodzi się z wielowiekowej tradycji produkowania, zyskuje coraz większą popularność i uznanie na świecie. Tamtejsze destylarnie tworzą bardzo dużo blendów.
• Whisky Kanadyjska - większość kanadyjskich destylarni zlokalizowana jest w rejonie Wielkich Jezior Ontario i na południu Quebeco. W większości whisky blended, łagodna w smaku, gładka i niewymagająca. Najpopularniejsze marki to Crown Royal i Canadian Club.
• Whisky Azjatycka - zdążyła sobie wypracować własną markę i wiele edycji. Najbardziej rozpoznawalne to: Kavalan (Tajwan), Amrut (Indie) oraz New World (Australia).

W Europie oprócz Irlandii i Szkocji swoje single malt posiadają między innymi Anglia, Walia, Francja, Holandia, Hiszpania lub Polska. 

Na Polskim rynku zdecydowanym faworytem jest rodzinna firma Z. Kozuba i Synowie z Jabłonki koło Nidzicy. Pierwszy polski single malt leżakował w nowych beczkach z białego amerykańskiego dębu przez 3 lata (minimum dla powstania single malt).

Jak pić whisky?

Wielu z Was pewnie zadaje sobie pytanie w jaki sposób podawać i pić ten szlachetny trunek? Odpowiedź jest bardzo prosta: tak jak lubicie! Nie ma nic złego w wypiciu ulubionej whisky z dodatkiem wody, lodu lub coli. To nieprawda, że napój ten najlepiej smakuje tylko z dodatkiem wody lub solo. Jej smakiem możecie cieszyć się w koktajlach alkoholowych.

Do serwowania i picia whisky warto wybrać odpowiednie szklanki lub kieliszki. Na oficjalnych tastingach wykorzystuje się specjalne tulipanowe kieliszki zwane snifterami, które zwężają się ku górze i pozwalają na czerpanie pełni przyjemności z walorów smakowych i zapachowych. W przypadku whisky o mocniejszym woltażu można ją delikatnie rozcieńczyć wodą (dodając kilka kropel za pomocą wkraplacza do kieliszka) lub poprzedzić degustację łykiem wody, podawanej w osobnej szklance. Woda może pomóc wyzwolić pełen bukiet zapachowy oraz uwolnić delikatniejsze nuty smakowe. Warto wiedzieć, że ten rodzaj szkła dobrze jest trzymać za nóżkę, ponieważ whisky podajemy w temperaturze pokojowej i nie ma potrzeby dodatkowo jej ogrzewać.

Najbardziej uniwersalnym rodzajem szkła w przypadku whisky jest szkło typu tumbler lub old fashioned, charakteryzujące się grubym, masywnym dnem. Do szklanki można dodać kilka kostek lodu, aby stworzyć delikatniejszy i bardziej orzeźwiający napój. Ten rodzaj szkła stosujemy również przy dwóch najbardziej znanych koktajlach na bazie whisky czyli Whisky Sour oraz Old Fashioned.

Jeśli jakaś whisky najlepiej smakuje Wam z dodatkiem coli, wody lub innego dodatku, nie bójcie się o niego poprosić, nie ma w tym żadnego wstydu. Cała zabawa w piciu alkoholu (każdego rodzaju) polega na tym, że ma to WAM smakować. Dodatkowo świat barmański coraz bardziej charakteryzuje się łamaniem wszelkich zasad i konwenansów po to, aby odkrywać nowe możliwości i połączenia smakowe, więc róbcie to ze śmiałością i odwagą. Bawcie się i celebrujcie chwile spędzone w wybranym przez Was miejscu ze swoim ulubionych alkoholem w dłoni, który będzie podany tak, jak akurat macie ochotę.